درس ریاضی، یکی از مهم‌ترین دروس دبستان است، درسی که در تمام مقاطع تحصیل همراه دانش آموز است و از اهمیتش هیچگاه کاسته نمی‌شود. پایه ضعیف در ریاضی کلاس اول باعث می‌شود دانش آموز تا پایان تحصیل در یادگیری این درس ضعف داشته باشد و این دلیل بر اهمیت ریاضی کلاس اول بیش از پیش می‌افزاید. پس موفقیت تحصیلی دانش آموز در مقاطع بالاتر در گرو یادگیری ریاضی و باقی دروس ابتدایی است. مطالب کلاس اول باید ملکه ذهن دانش آموز شود و در ذهنش به خوبی حک شود.
در تدریس درس ریاضی کلاس اول باید سعی کرد که دانش آموز را به فکر کردن واداشت و مهارت حل مسئله او را تقویت کرد. کلاس ریاضی و یاد گرفتن حل مسائل و محاسبات باید برای دانش آموز شیرین و لذت بخش باشد. دانش آموزان در طی کلاس ریاضی اول باید مهارت کار گروهی را بیاموزند، مسئولیت پذیری ، درک و احترام متقابل را تمرین کنند.
نحوه تدریس کتاب ریاضی کلاس اول دبستان
نحوه آموزش لوحه (صفحه اول هر بخش)
کتاب ریاضی کلاس اول شامل 25 بخش است، که هر کدام با یک لوحه‌ی تصویری آغاز شده است که در بردارنده مفاهیم کلی آن بخش است. در ابتدا عنوانی برای هر لوحه انتخاب کنید سپس مفاهیمی که قرار است در این فصل آموزش دهید را برای دانش آموزان شرح دهید. در لوحه‌های منحصر به هر بخش مهارت و آموزش‌هایی را عنوان کرده که لزوما مربوط به ریاضی نیستند بلکه مهارت‌ها و دانسته‌هایی را به زبان تصویر بیان کرده که نیاز است دانش آموز یاد بگیرد.
نگرش‌هایی در هر لوحه مطرح شده که معلم باید آن را با داستانی متناسب، آن را به دانش آموزان منتقل کند، تاثیرات شناختی این لوحه‌ها در ریاضیات یا مهارت‌های زندگی و روزمره موثر است و باید به خوبی به دانش آموز، آموزش داده شود. هر معلمی با کمک مطالعات و خلاقیتی که داراست، نکات مهم و کاربردی را مرتبط با تم موضوعی هر لوحه به دانش آموز یادآور شود.
نحوه آموزش آموزش فعالیت‌ها و مطالب
برای آموزش مطالب هر صفحه از وسایل و ابزار ملموس برای کودکان استفاده کنید و مطلب را با کمک این ابزار و وقایع روزانه و قابل درک برای دانش آموزان تدریس کنید و زمانی که جان مطلب را درک کردند، سراغ صفحات درسی کتاب بروید.
دانش آموزان به سبک‌های متفاوتی می‌آموزند و روش یادگیری متفاوتی دارند، در کتاب ریاضی کلاس اول ابتدایی فعالیت‌های مختلفی مناسب با انواع یادگیری گنجانده شده است. پس نیازی به دسته بندی دانش آموزان برای انواع یادگیری نیست.
در پایین هر صفحه اطلاعاتی برای اولیا و معلمان شرح داده شده که برای آموزش به کودکان از این توصیه‌ها می‌توانند استفاده کنند.
از آنجا که دانش آموزان روش‌های مختلفی در یادگیری دارند، به صورت همزمان به توانایی و مهارت در انجام یک فعالیت نمی‌رسند بنابراین باید در آموزش و تدریس صبور و شکیبا باشید و فرصت یادگیری را از هیچ دانش آموزی سلب نکنید.
انواع آموزش‌های کتاب ریاضی کلاس اول دبستان
بشمار و بگو
در فعالیت‌هایی با این عنوان هدف و تمرکز بر آموزش شمارش به دانش آموزان است. دانش آموزان یاد می‌گیرند اشیا و چیزهایی که در اطرافشان می‌بینند را به دسته‌های پنج‌تایی تقسیم کنند و از این طریق راحت تر بشمارند.
بشمار و رنگ کن
در فعالیت‌های تحت این سرفصل دانش آموز در کنار تمرین شمارش، رنگ آمیزی نیز انجام می‌دهد که در تقویت دست ورزی او موثر است.
بشمار و بنویس
فعالیت‌های بشمار و بنویس، گسترده ترین بخش آموزشی کتاب ریاضی کلاس اول است که اساسی‌ترین آموزش‌ها را در بردارد. در فعالیت‌هایی با این عنوان ابتدا دانش آموز یاد می‌گیرد که تعدادی اشکالی را که شمرده با چوب خط نشان دهد و در ادامه نوشتن اعداد را می‌آموزد و تمرین می‌کند.
به مرور در این فعالیت‌ها دانش آموز مفهوم مساوی، کمتر، بیشتر ، جمع کردن و تفریق کردن را از یک تا صد می‌آموزد. سپس با آموزش دسته‌های یکی و ده‌تایی می‌تواند یکان و دهگان عدد را از هم تشخیص دهد و در نهایت نوشتن اعداد به حروف را نیز تمرین می‌کند.
الگویابی کن
در فعالیت‌های الگویابی کن، دانش آموز مهارت درک و تشخیص الگوهای مشخص را پیدا می‌کند و با تشخیص دادن نوع الگوها می‌تواند در فعالیت‌های خواسته شده، الگو را ادامه دهد. در این فعالیت دانش آموزان حل جدول سودوکو و مفهوم تقارن را می‌آموزد. الگویابی در ابتدای کتاب با استفاده از اشکال آموزش داده می‌شود اما به مرور و ارتقا مهارت‌های دانش آموزان در انتهای کتاب الگویابی اعداد را نیز یاد می‌گیرد.
با ابزار کار کن
هدف از بخش با ابزار کار کن، در کنار تقویت مهارت دست ورزی، دانش آموز یاد می‌گیرد که از ابزار و وسایل مختلف مانند قیچی، خط کش و شابلون استفاده کند. در بخش‌های پایانی کتاب فعالیت با ابزار کار کن، دانش آموز را با اعداد دیجیتال و لاتین آشنا می‌کند، تا کودک بتواند ساعت‌های دیجیتال را بخواند و برای کار با ماشین حساب در آینده آماده شود.
کامل کن
در فعالیت‌های تحت عنوان کامل کن، به درکی از کلیت اشکال هندسی استاندارد و انتزاعی می‌رسد و از او خواسته می‌شود که با کمک آن درک، اشکال را کامل کند. بهمچنین ذهن کودک برای انجام محاسبات ضرب در آینده آماده می‌شود.
مسئله حل کن
این فعالیت‌ها در قسمت‌های پایانی کتاب گنجانده شده و به آموزش درک و حل مسائل ریاضی کلاس اول کمک می‌کند. همچنین در فعالیت‌هایی با این عنوان است که با محور و نشان دادن عدد روی آن آشنا می‌شوند.
اندازه گیری کن
فعالیت‌های اندازه گیری کن در بخش‌های پایانی کتاب ریاضی اول ابتدایی است. در این بخش خواندن ساعت و درک زمان به دانش آموزان آموزش داده می‌شود.
گفتنی است که شرح این فعالیت‌ها که در بالا بیان کردیم، در ابتدای کتاب به شکل مجزا و قابل تفکیک هستند، اما به مرور هر چه به پایان کتاب ریاضی کلاس اول نزدیک می‌شویم نوع فعالیت‌ها و اهداف آن با یکدیگر تلفیق می‌شود و دانسته‌هایی که در هر بخش به دانش آموز تدریس شده در انجام فعالیت‌های سایر بخش‌ها به کمک او میآید از این رو مواردی که در بالا گفته شد، در فعالیت‌های بخش‌های آخر کتاب قابل تفکیک نیستند.
کلام آخر
ریاضیات یک هنر است که باید از لحاظ زیبایی شناسی ارزش‌های نهفته خود را نمایان کند و در عین حال ابزاری در دست بشر است که در تمام علوم بشری کاربرد و حضوری تعیین کننده دارد، ریاضیات نه تنها در رشد تفکر موثر است بلکه بر تعالی انسان از طریق ساختارهای شناختی و معرفی تاثیر به‌سزا دارد.
